13 Ιουνίου 323 π.Χ.
Ο θάνατος του Μεγαλέξανδρου
Ήταν 33 χρόνων ο Μέγας Αλέξανδρος όταν έσβησε μέσα στον πυρετό του, στις 13 Ιουνίου 323 π.Χ. Το απέραντο κράτος που ίδρυσε (βλ.1.10.331 π.Χ.), έδωσε την ευκαιρία στους διαδόχους του να μεταφέρουν τον Ελληνισμό στα πέρατα του κόσμου. Ο ίδιος, όμως, πέρασε στους χώρους του θρύλου. Γράφει ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος:
«Κανένας άλλος δεν γονιμοποίησε, όπως ο Αλέξανδρος, τη φαντασία τόσο πολλών λαών και φυλών καθώς και τόσο πολλών αιώνων. Ο θρύλος έκαμε τον Αλέξανδρο να μπει, με τις πιο παράδοξες μεταμορφώσεις, στην παράδοση όχι μόνο των Ευρωπαίων που τον μεταμόρφωσαν σε ιππότη του Μεσαίωνα αλλά και των Περσών, των Αιγυπτίων, των Ινδών, των Ιουδαίων και των Μωαμεθανών. Ξένα έθνη, μεγάλες φυλές με βαθιά σοφία και παράδοση, οικειοποιήθηκαν τον Αλέξανδρο ως μυθικό ήρωα, ως θεό ή πρόδρομο του Μεσσία, ακόμη και ως άγιο του Χριστιανισμού».
Κι έτσι είναι.
Η ορμητική του εκστρατεία, οι ασύλληπτες σε έκταση κατακτήσεις του και το νεανικό του παράστημα, έγιναν θρύλος απ’ όταν ζούσε ακόμα. Ο απόηχος των εκπληκτικών του κατορθωμάτων, του προσέδινε υπερφυσικές ιδιότητες. Τον θεοποιούσαν. Ο ξαφνικός του θάνατος έπεισε τους λαούς σε Ανατολή και Δύση πως είχαν να κάνουν με κάτι θεϊκό κι απόκοσμο. Πρώτος ο Πλούταρχος, τον Α’ αι. μ.Χ., του πρόσθεσε το επίθετο Μέγας. Καθώς κυλούσαν οι αιώνες, ιστορικά γεγονότα και φανταστικά μπλέκονταν σε ένα συναρπαστικό παραμύθι.
Είχε προηγηθεί η λατρεία του στην Αίγυπτο ως γιος του Άμμωνα κι άλλοτε ως προσωποποίηση του θεού Άμμωνα επί γης. Στα χρόνια του μεσαίωνα, ο Αλέξανδρος πιστευόταν ότι είναι ανίκητος ιππότης, φεουδάρχης ξακουστός, όμοιος με τον Καρλομάγνο. Στην ιστορία των Μακκαβαίων, είναι ο ελευθερωτής της Βαβυλώνας και πρόδρομος του Μεσσία. Στα χρόνια των απογόνων του Σεπτίμιου Σεβήρου, λατρεύεται στη Ρώμη ως θεός.
Στην Ανατολή, ο Μωάμεθ τον θεωρούσε προϊσλαμικό προφήτη κι οι νεότεροι μωαμεθανοί τον ονόμαζαν Σικάνταρ και τον θεωρούσαν αντρειωμένο ήρωα και φανατικό μουσουλμάνο. Ήταν Δουλκαρνέιν: δικέρατος, δηλαδή. Μηλόκερω τον έλεγε ο Ψευτοκαλλισθένης. Στη Σουμάτρα της Ινδονησίας λατρευόταν ως θεός, ενώ για τους Μογγόλους είναι Ισκάνταρ Μπέη, ο εθνικός τους ήρωας...
Για τους Τούρκους, ο Μεγαλέξανδρος είναι ο γενναίος Ισκενδέρ. Για τους Αφγανούς και Πέρσες, το ατρόμητο βασιλόπουλο Σικανδέρ. Τα κατορθώματά του περιγράφει το περσικό έπος Σαχναμέ που σημαίνει «Βιβλίο των βασιλέων»:
Ο Αλέξανδρος είναι ο Σικανδέρ Ρουμί, θετός γιος του Φιλίππου, χριστιανός καίσαρας ρωμαϊκού κράτους της Μ. Ασίας με πρωτεύουσα το Αμόριο. Τη μια έχει πρωθυπουργό τον Βίδεκουν, πρόσωπο υπαρκτό που όμως ήταν Ούννος, σύμβουλος του Αττίλα, την άλλη έχει πρωθυπουργό τον χριστιανό φιλόσοφο Αριστοτέλη. Με οδηγό τη σημαία του σταυρού, ο Σικανδέρ κατακτά τον κόσμο όλο, γίνεται Τζιχάν Γκιρ: τέλειος κοσμοκράτορας. Περνά την Ινδία, φτάνει στη γη του σύννεφου, μπαίνει μόνος μέσα και περνά στη φωτεινή νεφέλη για να ακούσει το «λα-ιλα ιλ-αλλάχ, Μουχάμετουν ρεσούλ ουλλάχ»: «Ένας ο θεός και προφήτης του ο Μωάμεθ». Ο Σικανδέρ καταλαβαίνει πως διαβήκε πια τα πέρατα του κόσμου και γυρνά πίσω...
Πρόσφατα, τον Μεγαλέξανδρο προσπαθούν να οικειοποιηθούν και οι ιστορικοί της δημοκρατίας των Σκοπίων.
1825: Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης σταματά τον Ιμπραήμ στους Μύλους, στο δρόμο από την Τρίπολη προς το Ναύπλιο. Είναι η πρώτη και αποφασιστική νίκη κατά των Αιγυπτίων.
1900: Αρχίζει στην Κίνα η Επανάσταση των Μποξέρ. Η μυστική οργάνωση είχε στόχο να τερματίσει την εκμετάλλευση της χώρας από τους ξένους. Σκοτώθηκαν ένας πρεσβευτής, 135 ιεραπόστολοι και 16.000 Κινέζοι χριστιανοί. Η εξέγερση πνίγηκε στο αίμα από πολυεθνική δύναμη 20.000 ανδρών.
1917: Γερμανικά πηδαλιουχούμενα ζέπελιν εμφανίζονται στον ουρανό του Λονδίνου και βομβαρδίζουν την πόλη. Σκοτώθηκαν 162 άτομα.
1944: Στις 3.30 το πρωί πυροδοτούνται πεντακόσιες γερμανικές ιπτάμενες βόμβες V-1, στραμμένες προς το Λονδίνο. Μόλις δέκα μπόρεσαν να απογειωθούν. Οι πέντε έσκασαν στον αέρα. Μία έπεσε στη θάλασσα, τρεις σε χωράφια. Η δέκατη έπεσε στην ανυποψίαστη αγγλική πρωτεύουσα και σκότωσε έξι ανθρώπους. Ούτε οι επόμενες ούτε οι βελτιωμένες V-2 μπόρεσαν να αναστρέψουν την κατάσταση για τον Χίτλερ. Απλά, ο κατασκευαστής τους Βέρνερ φον Μπράουν έστρωνε το αμερικανικό μέλλον του με στόχο την κατάκτηση του διαστήματος.
1956: Τα τελευταία βρετανικά στρατεύματα εγκαταλείπουν τη διώρυγα του Σουέζ.
1982: Πεθαίνει ο Βασιλιάς Κάλιντ ιμπν Αμπούλ Ασίζ της Σουδικής Αραβίας. Τον διαδέχτηκε ο αδελφός του, Πρίγκηπας Φαντ.
1990: Η Ανατολική Γερμανία αρχίζει την κατεδάφιση του Τείχους του Βερολίνου, ανακατασκευάζοντας με πλάκες, κατά μήκος όλης της πόλης, τους δρόμους που είχαν κλειστεί από το 1961.
Ο θάνατος του Μεγαλέξανδρου
Ήταν 33 χρόνων ο Μέγας Αλέξανδρος όταν έσβησε μέσα στον πυρετό του, στις 13 Ιουνίου 323 π.Χ. Το απέραντο κράτος που ίδρυσε (βλ.1.10.331 π.Χ.), έδωσε την ευκαιρία στους διαδόχους του να μεταφέρουν τον Ελληνισμό στα πέρατα του κόσμου. Ο ίδιος, όμως, πέρασε στους χώρους του θρύλου. Γράφει ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος:
«Κανένας άλλος δεν γονιμοποίησε, όπως ο Αλέξανδρος, τη φαντασία τόσο πολλών λαών και φυλών καθώς και τόσο πολλών αιώνων. Ο θρύλος έκαμε τον Αλέξανδρο να μπει, με τις πιο παράδοξες μεταμορφώσεις, στην παράδοση όχι μόνο των Ευρωπαίων που τον μεταμόρφωσαν σε ιππότη του Μεσαίωνα αλλά και των Περσών, των Αιγυπτίων, των Ινδών, των Ιουδαίων και των Μωαμεθανών. Ξένα έθνη, μεγάλες φυλές με βαθιά σοφία και παράδοση, οικειοποιήθηκαν τον Αλέξανδρο ως μυθικό ήρωα, ως θεό ή πρόδρομο του Μεσσία, ακόμη και ως άγιο του Χριστιανισμού».
Κι έτσι είναι.
Η ορμητική του εκστρατεία, οι ασύλληπτες σε έκταση κατακτήσεις του και το νεανικό του παράστημα, έγιναν θρύλος απ’ όταν ζούσε ακόμα. Ο απόηχος των εκπληκτικών του κατορθωμάτων, του προσέδινε υπερφυσικές ιδιότητες. Τον θεοποιούσαν. Ο ξαφνικός του θάνατος έπεισε τους λαούς σε Ανατολή και Δύση πως είχαν να κάνουν με κάτι θεϊκό κι απόκοσμο. Πρώτος ο Πλούταρχος, τον Α’ αι. μ.Χ., του πρόσθεσε το επίθετο Μέγας. Καθώς κυλούσαν οι αιώνες, ιστορικά γεγονότα και φανταστικά μπλέκονταν σε ένα συναρπαστικό παραμύθι.
Είχε προηγηθεί η λατρεία του στην Αίγυπτο ως γιος του Άμμωνα κι άλλοτε ως προσωποποίηση του θεού Άμμωνα επί γης. Στα χρόνια του μεσαίωνα, ο Αλέξανδρος πιστευόταν ότι είναι ανίκητος ιππότης, φεουδάρχης ξακουστός, όμοιος με τον Καρλομάγνο. Στην ιστορία των Μακκαβαίων, είναι ο ελευθερωτής της Βαβυλώνας και πρόδρομος του Μεσσία. Στα χρόνια των απογόνων του Σεπτίμιου Σεβήρου, λατρεύεται στη Ρώμη ως θεός.
Στην Ανατολή, ο Μωάμεθ τον θεωρούσε προϊσλαμικό προφήτη κι οι νεότεροι μωαμεθανοί τον ονόμαζαν Σικάνταρ και τον θεωρούσαν αντρειωμένο ήρωα και φανατικό μουσουλμάνο. Ήταν Δουλκαρνέιν: δικέρατος, δηλαδή. Μηλόκερω τον έλεγε ο Ψευτοκαλλισθένης. Στη Σουμάτρα της Ινδονησίας λατρευόταν ως θεός, ενώ για τους Μογγόλους είναι Ισκάνταρ Μπέη, ο εθνικός τους ήρωας...
Για τους Τούρκους, ο Μεγαλέξανδρος είναι ο γενναίος Ισκενδέρ. Για τους Αφγανούς και Πέρσες, το ατρόμητο βασιλόπουλο Σικανδέρ. Τα κατορθώματά του περιγράφει το περσικό έπος Σαχναμέ που σημαίνει «Βιβλίο των βασιλέων»:
Ο Αλέξανδρος είναι ο Σικανδέρ Ρουμί, θετός γιος του Φιλίππου, χριστιανός καίσαρας ρωμαϊκού κράτους της Μ. Ασίας με πρωτεύουσα το Αμόριο. Τη μια έχει πρωθυπουργό τον Βίδεκουν, πρόσωπο υπαρκτό που όμως ήταν Ούννος, σύμβουλος του Αττίλα, την άλλη έχει πρωθυπουργό τον χριστιανό φιλόσοφο Αριστοτέλη. Με οδηγό τη σημαία του σταυρού, ο Σικανδέρ κατακτά τον κόσμο όλο, γίνεται Τζιχάν Γκιρ: τέλειος κοσμοκράτορας. Περνά την Ινδία, φτάνει στη γη του σύννεφου, μπαίνει μόνος μέσα και περνά στη φωτεινή νεφέλη για να ακούσει το «λα-ιλα ιλ-αλλάχ, Μουχάμετουν ρεσούλ ουλλάχ»: «Ένας ο θεός και προφήτης του ο Μωάμεθ». Ο Σικανδέρ καταλαβαίνει πως διαβήκε πια τα πέρατα του κόσμου και γυρνά πίσω...
Πρόσφατα, τον Μεγαλέξανδρο προσπαθούν να οικειοποιηθούν και οι ιστορικοί της δημοκρατίας των Σκοπίων.
1825: Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης σταματά τον Ιμπραήμ στους Μύλους, στο δρόμο από την Τρίπολη προς το Ναύπλιο. Είναι η πρώτη και αποφασιστική νίκη κατά των Αιγυπτίων.
1900: Αρχίζει στην Κίνα η Επανάσταση των Μποξέρ. Η μυστική οργάνωση είχε στόχο να τερματίσει την εκμετάλλευση της χώρας από τους ξένους. Σκοτώθηκαν ένας πρεσβευτής, 135 ιεραπόστολοι και 16.000 Κινέζοι χριστιανοί. Η εξέγερση πνίγηκε στο αίμα από πολυεθνική δύναμη 20.000 ανδρών.
1917: Γερμανικά πηδαλιουχούμενα ζέπελιν εμφανίζονται στον ουρανό του Λονδίνου και βομβαρδίζουν την πόλη. Σκοτώθηκαν 162 άτομα.
1944: Στις 3.30 το πρωί πυροδοτούνται πεντακόσιες γερμανικές ιπτάμενες βόμβες V-1, στραμμένες προς το Λονδίνο. Μόλις δέκα μπόρεσαν να απογειωθούν. Οι πέντε έσκασαν στον αέρα. Μία έπεσε στη θάλασσα, τρεις σε χωράφια. Η δέκατη έπεσε στην ανυποψίαστη αγγλική πρωτεύουσα και σκότωσε έξι ανθρώπους. Ούτε οι επόμενες ούτε οι βελτιωμένες V-2 μπόρεσαν να αναστρέψουν την κατάσταση για τον Χίτλερ. Απλά, ο κατασκευαστής τους Βέρνερ φον Μπράουν έστρωνε το αμερικανικό μέλλον του με στόχο την κατάκτηση του διαστήματος.
1956: Τα τελευταία βρετανικά στρατεύματα εγκαταλείπουν τη διώρυγα του Σουέζ.
1982: Πεθαίνει ο Βασιλιάς Κάλιντ ιμπν Αμπούλ Ασίζ της Σουδικής Αραβίας. Τον διαδέχτηκε ο αδελφός του, Πρίγκηπας Φαντ.
1990: Η Ανατολική Γερμανία αρχίζει την κατεδάφιση του Τείχους του Βερολίνου, ανακατασκευάζοντας με πλάκες, κατά μήκος όλης της πόλης, τους δρόμους που είχαν κλειστεί από το 1961.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου